Overweeg je een regenwatersysteem aan te schaffen en te installeren? In dit artikel geven we een praktisch stappenplan en alles wat je moet weten om het juiste systeem te kiezen. Van het bepalen van je waterbehoefte en capaciteit, tot het kiezen van het beste systeem voor jouw specifieke situatie en de installatie ervan. Lees verder voor het complete stappenplan.
STAP 1: Bepalen van de vraag en capaciteit voor de regenwateropvang
Waar wilt u het regenwater-opvangsysteem voor gebruiken?
Veel mensen willen regenwater gebruiken voor het spoelen van toiletten en de wasmachine, en ook voor de tuin en schoonmaakactiviteiten. Het is echter niet altijd mogelijk om de toiletten op regenwater aan te sluiten. Belangrijk is dat de leidingen naar de toiletten losgekoppeld kunnen worden van het drinkwatergedeelte in huis. Bij huizen met betonnen vloeren zijn leidingen vaak in de vloer en wand weggewerkt, waardoor deze niet altijd eenvoudig bereikbaar zijn. Dit vraagt om een eerste zoektocht in uw huis, om te zien waar leidingen uitkomen en bereikbaar zijn om af te koppelen.
Bent u nog aan het bouwen of verbouwen? Laat de leidingen dan direct gescheiden aanleggen en reserveer ruimte voor een pompsysteem, zodat u later gemakkelijk kunt overschakelen naar het gebruik van regenwater.
Hoeveel water verbruikt u?
Een belangrijke vraag is uit hoeveel personen uw huishouden bestaat of met hoeveel personen u rekening moet houden. Dit is van belang omdat elke toepassing voor regenwater zijn eigen verbruik heeft. Over het algemeen verbruiken we aardig wat drinkwater per persoon per dag. In België is dit gemiddeld 89 liter per dag en in Nederland 129 liter per dag. Dit kan tot wel 50% verminderd worden door regenwater te gebruiken. Om te bepalen hoe groot uw regenwatervoorraad ongeveer moet zijn, hanteren wij de volgende getallen:
- Toilet spoelen: 13,5 m³ per persoon per jaar = 35 liter per persoon per dag
- Wasmachine: 5,5 m³ per persoon per jaar = 15 liter per persoon per dag
- Schoonmaken: 2,5 m³ per persoon per jaar = 6,5 liter per persoon per dag
- Tuin sproeien, vaak water geven: 250 liter per m²
- Tuin sproeien, beperkt water geven: 150 liter per m²
Nu is het verbruik in beeld gebracht en kan berekend worden met hoeveel dagen voorraad we rekening kunnen houden. Wij rekenen normaliter met 40 dagen voorraad.
Bij het sproeien van de tuin adviseren wij altijd alleen de m² te berekenen voor de bloemdragende planten, dit beperkt het waterverbruik aanzienlijk. Gras is de sterkste plantensoort in de wereld en kan best een hele tijd zonder water. En ja, het wordt bruin, maar zal na een regenbui heel snel weer groen worden. Voor de biodiversiteit is het belangrijk dat de bloemdragende planten ook in een langere droge periode bloemdragend blijven om de bestuivende insecten voldoende basis te geven om te overleven. Dit is goed voor de algehele biodiversiteit en de gewassen.
Hoeveel regenwater kunt u opvangen?
Nu u weet hoeveel water u verbruikt, kunt u gaan berekenen hoeveel water u gemiddeld kunt opvangen. Kijk bij uw woning of gebouw welke regenpijpen u op een regenwatertank kunt aansluiten. Bepaal dan welk dakoppervlak op die regenpijpen uitkomt en tel dit oppervlak bij elkaar op. Dit is het dakoppervlak dat u kunt gebruiken om de regenwatertank te vullen.
In Nederland valt gemiddeld tussen de 600 en 800 mm regen per m² per jaar. Op internet kunt u de gemiddelde neerslag in uw regio terugvinden, wat een groot verschil kan maken in de hoeveelheid water die opgevangen kan worden.
Zo valt er bijvoorbeeld op Texel slechts 368 mm per jaar, terwijl in Apeldoorn zelfs 925 mm per jaar kan vallen. Het is dus belangrijk om de lokale neerslaggegevens te raadplegen om een nauwkeurige inschatting te maken.
STAP 2: Kiezen van het juiste regenwatersysteem
Nu we weten hoeveel water we verbruiken en hoeveel regenwater opgevangen kan worden (idealiter is dit ongeveer in balans), kunnen we gaan kijken welk systeem er past bij uw situatie. Voor een vierpersoons huishouden is op dit moment het meest toegepaste systeem een 7.500 liter regenwatertank met een analoog gestuurd huispompsysteem. Welke systemen zijn er in ons assortiment?
Het tuin-comfortsysteem
Dit systeem is met name bedoeld om uw tuin te sproeien en voor schoonmaakactiviteiten. Bij dit systeem ligt de pomp in de tank, deze pomp is drukgestuurd en tegen drooglopen beveiligd.
Het Eco-Plus systeem
Dit is een analoog gestuurd pompsysteem met een 15 liter drinkwatervoorraad, welke vorstvrij geplaatst dient te worden. Dit systeem werkt met een vlotterschakelaar in de regenwatertank die bepaalt of er regenwater wordt gebruikt of drinkwater. Als de tank bijna leeg is, zal de vlotterschakelaar de driewegklep laten schakelen en het pompsysteem gaat dan automatisch drinkwater gebruiken uit zijn drinkwaterreservoir. Dit wordt ook wel een breektank genoemd, conform de NEN 1717, en voorkomt dat regenwater in het drinkwaternetwerk kan stromen. Is er weer voldoende regenwater in de tank aanwezig, dan zal het pompsysteem weer automatisch overschakelen op regenwater. Dit systeem werkt volledig automatisch. Wij adviseren bij dit systeem een (optioneel) naspoelfilter met een maaswijdte van 0,1 mm te plaatsen om de laatste kleine deeltjes af te vangen. Geluidsniveau van dit systeem is 55 dB.
Het Huis-Professioneel systeem
Dit systeem is vergelijkbaar met het Eco-Plus systeem, maar is digitaal gestuurd. Het heeft geen vlotterschakelaar in de regenwatertank, maar een niveaumeting die exact aangeeft hoe vol de regenwatertank is. Dit is uit te lezen op het display van het pompsysteem. Ook kan afgelezen worden of het systeem op regen- of drinkwater werkt. Dit systeem kan periodiek het filter in de regenwatertank automatisch spoelen, maar ook het drinkwaterreservoir. Dit is naar eigen wens in te stellen. Dit systeem is dankzij de geluidsisolerende kast geluidsarm, slechts 49 dB. Natuurlijk maken de pompsystemen alleen geluid als er water gevraagd wordt en de pomp aanslaat. Bij dit systeem is een naspoelfilter van 0,1 mm standaard meegeleverd.
Is filteren belangrijk?
Ja, filteren is belangrijk. Om de waterkwaliteit zo lang mogelijk goed te houden, is het belangrijk om organische verontreiniging te voorkomen. In de regenpijp moeten bladvangers geplaatst worden waar het blad en grote delen afgevangen worden. Veel bladvangers hebben een kommetje waarin blad blijft liggen en uiteindelijk doorvalt. In of bij het regenwatersysteem zit ook nog een filter met een maaswijdte van 0,35 mm die het overgrote deel van het vuil opvangt. Denk aan klein organisch materiaal, betongruis van de dakpannen, mossen, enz. Alles wat door dit filter valt, is dusdanig klein dat het geen probleem oplevert voor de werking van het regenwatersysteem. Denk bijvoorbeeld aan ‘Sahara zand’ dat door de wind meegevoerd wordt of stuifmeel. Zodra het zwaarder is dan water zal het op de bodem terechtkomen, en is het lichter dan water, dan zal het mee afgevoerd worden zodra de tank vol is en overloopt. Het regenwater zal door de pomp middels een drijvende aanzuigslang aangezogen worden. Alleen kleine zwevende deeltjes kunnen eventueel aangezogen worden en in het leidingwerk naar de toiletten of wasmachine terechtkomen. Hiervoor raden wij het naspoelfilter van 0,1 mm aan.
Welk type filter moet u kiezen voor uw regenwatertank?
Het type filter dat geplaatst moet worden, hangt af van waar de overloop op aangesloten kan worden. Kan de overloop op een regenwater- of gemengd riool, dan kan er een zelfreinigend filter geplaatst worden. Bij een dergelijk filter zal het vuil wegspoelen naar het riool. Moet de overloop van de tank op een infiltratie aangesloten worden, dan is het niet de bedoeling om het vuil op het filter naar de infiltratie te laten spoelen. Het risico bestaat dan dat de infiltratie langzaam dichtslibt met fijn materiaal, en dat is niet de bedoeling. Hier plaatsen wij altijd een filtermand in de regenwatertank, die u zelf schoon moet houden. Zo houdt u de regenwatertank en de infiltratie lang goed werkend.
Onder het filter zit een valpijp en een inloopkom die ervoor zorgen dat het regenwater rustig de regenwatertank in loopt. Hierdoor is de kans dat er sediment van de bodem op kan wervelen tot een minimum beperkt.
Waar de regenwatertank te plaatsen?
Het is goed om vooraf te kijken waar de tank kan komen te liggen. Is dit onder gras, een tuinvak, terras of oprit? Ook is het belangrijk om te bepalen waar een doorvoer naar binnen gemaakt kan worden om de signaalkabel en aanzuigslang door te voeren. Normaliter proberen we de tank en het pompsysteem binnen 12 meter van elkaar te plaatsen, zodat we een optimale werking van het systeem behouden. Bij een grotere afstand tussen de tank en het pompsysteem kan de aanzuiglengte te groot worden en kan het regenwater niet meer aangezogen worden. Ook daar is een oplossing voor: we plaatsen dan een opvoerpomp die door het Huis-Professioneel systeem kan worden aangestuurd.
Onze Platin tanks kunnen standaard een belasting van 3,5 ton hebben, met een lastverdeelplaat zelfs 40 ton. De Carat tanks kunnen standaard 12,5 ton hebben, met een lastverdeelplaat tot wel 60 ton. Standaard zijn de tanks voorzien van een beloopbare tankdeksel, die maximaal 150 kg kan dragen. Maar de tanks kunnen ook geleverd worden met een berijdbare tankdeksel, die tot 2,2 ton aslast belastbaar zijn. Dit is handig voor onder een oprit. Voor de belasting is het belangrijk dat de grondwaterstand niet tot aan de rand (schouder) van de tank komt. Dan zal de belastbaarheid snel minder worden omdat de druk van het water ook zijn werk doet. De Platin tank is grondwaterstabiel tot de schouder van de tank en de Carat tot halverwege de tank. Dit betekent dat de ingraafdiepte van de Platin tank zeer beperkt is en daarom ook de best verkochte tank in ons assortiment.
STAP 3: De installatie van het regenwatersysteem
Nu hebben we bepaald hoeveel regenwater er verzameld kan worden en hoeveel er verbruikt wordt, het filter gekozen, en de plaats van de regenwatertank en het pompsysteem bepaald. Nu kan er gegraven worden. Afhankelijk van het type tank zal er een behoorlijke hoeveelheid grond ontgraven moeten worden. Het volume van de tank maal 1,3 tot 1,6 komt er aan grond vrij die afgevoerd moet worden.
Onder de tank komt een laag van ongeveer 10 cm rond grind met een maat van 8-16 mm. Ook in de open kolommen van de Platin tank moet dit grind toegepast worden. Dit zorgt voor een goede zetting van de tank. Indien er geen scherpe delen in de vrijgekomen grond zitten, kan deze weer gebruikt worden om de rest van het gat aan te vullen. Zitten er wel scherpe delen in de grond, dan is het verstandig om schoon zand aan te brengen. Houd er rekening mee dat de grond naderhand nog zal inklinken, oftewel zal nazakken.
Bij het graven van het gat zijn een aantal zaken van belang. Houd rekening met de afstand tot bebouwing; het is niet verstandig om de tank direct tegen de bebouwing in te graven. De te graven diepte voor de tank is normaal ook de afstand tot bijvoorbeeld de onderzijde van een fundering. Hoe dieper het gat, bijvoorbeeld voor een Carat tank, hoe moeilijker het is om met een steile wand te werken. Dan dient er met een talud gewerkt te worden en dit betekent dus ook meer werkruimte rond de tank.
Het aansluiten van de regenpijpen en het onder de grond naar de tank voeren gebeurt altijd met dikwandige PVC leidingen. Daarbij is de diameter van de aanvoer gelijk aan de minimale diameter van de afvoerleidingen. De afvoermaat mag ook groter zijn dan de aanvoer, maar maak deze nooit kleiner. Bepaal ook de verschillende hoogtes voordat u gaat graven en aansluiten. Is er een overloop voor het drinkwaterreservoir van het pompsysteem? Wat als deze overloop weer naar de tank moet, past dat qua hoogtes? Ligt de overloop van de regenwatertank hoger dan het riool? Plaats bij een overloop van de regenwatertank op een riool altijd een terugslagklep om te voorkomen dat eventueel vuil water in de regenwatertank kan lopen.
Lees meer over de installatie op deze pagina.
Type dak voor regenwateropvang
Een aandachtspunt is het gebruik van regenwater van een groen dak. Afhankelijk van het systeem en de wijze van installatie kan het zijn dat een groen dak de waterkwaliteit beïnvloedt. Dit is te vergelijken met een theezakje; bij een goed aangelegd systeem zal de invloed beperkt blijven tot een zeer lichte groene ‘thee’ en bij een slordig aangelegd systeem kan het leiden tot een zwarte thee door het uitspoelen van het substraat. Dit probleem kan worden opgelost door een actief koolfilter aan de perszijde van de pomp te plaatsen, maar dit filter zal periodiek vervangen moeten worden omdat het actief kool verzadigd raakt.
Een rieten dak is ook een punt van aandacht. Het kan wel, maar houd rekening met een lagere pH, omdat regenwater van een rieten dak een lagere pH zal krijgen door de afgegeven zuren van het riet.
Regenwater is zacht water
Een groot voordeel van regenwater is dat het geen mineralen en kalk bevat en dus erg zacht water is. Met name voor het doen van de was heeft dit voordelen, zo is er minder wasmiddel nodig dan bij normaal kraanwater en dus beter voor het milieu. Ook het wassen van de ramen is makkelijker omdat het streeploos opdroogt.
Onderhoud van het regenwatersysteem
Zoals elk systeem heeft ook een regenwatersysteem onderhoud nodig. Met name het filter in de tank dient periodiek gecontroleerd en zo nodig schoongespoeld te worden. Ook het naspoelfilter zal periodiek gecontroleerd moeten worden en zo nodig even doorgespoeld moeten worden door deze een kwartslag te draaien, waardoor het filter schoongespoeld kan worden. Dit zijn de belangrijkste zaken die u zelf kunt controleren en reinigen.
In de regenwatertank zal zich ook vuil ophopen op de bodem van de tank. Na grofweg tien jaar is het een keer nodig om het sediment uit de regenwatertank te verwijderen. Dit kan door de tank bijna leeg te maken en er met een harde straal in te spuiten, waarna u met een dompelpomp het water/slibmengsel afpompt. Hoe vaak dit nodig is, hangt af van de omgeving en hoeveel fijn materiaal in de tank terechtkomt.
STAP 4: Waarom kiezen voor een regenwatersysteem van Waterimpuls?
Waterimpuls is importeur en dealer van regenwatersystemen van de firma Graf uit Duitsland. De regenwatertanks van Graf staan bekend om hun hoge kwaliteit en gunstige prijs. De tanks worden gemaakt van 80% gerecycled plastic, waarbij de verschillende soorten plastics, zoals PE, PP en ABS, worden gescheiden. Het doel is om tanks van 100% gerecycled plastic te maken, met behoud van de 30 jaar garantie. De productie gebeurt met 80% duurzame energie en alle tanks zijn 100% recyclebaar.
De firma Graf garandeert dat er geen schadelijke stoffen vrijkomen, ook niet tijdens gebruik. Voor zover nu stoffen bekend zijn die vrij kunnen komen, wordt dit maandelijks getest en onderzocht. De tanks kunnen standaard al een hoge belasting aan, maar met een lastverdeelplaat kan dit oplopen tot wel 40 ton/60 ton, waardoor ze breed inzetbaar zijn. Alle productie vindt plaats in Europa (voornamelijk Duitsland en Frankrijk) en de pompen en accessoires komen van Europese fabrikanten en zijn van hoge kwaliteit, wat garant staat voor een lange levensduur.
Onze diensten
Waterimpuls levert en installeert regenwatersystemen in overleg met de klant, van particulier tot grote bouwprojecten. Van volledige installatie tot begeleiding van een enkele tank of een geheel project. Waterimpuls kan je volledig ontzorgen. De installaties doen wij in samenwerking met de firma Reijmer Pannerden BV, een relatie die al zo’n 25 jaar bestaat en daardoor zijn wij goed op elkaar ingespeeld. Ga je het zelf installeren, dan leveren wij een beknopte handleiding en installatiegegevens en staan wij voor je klaar met telefonische ondersteuning en leveren wij de materialen in overleg. Is er qua tijd genoeg ruimte, verzorgt de firma Knufing Transport voor ons het vervoer. Is het lastiger te plannen, dan kunnen wij met eigen materieel het regenwatersysteem bij je thuis afleveren.
Subsidies voor het opvangen van regenwater
Verschillende gemeenten en waterschappen geven subsidies. De subsidies zijn nog zeer verschillend, de een geeft een percentage van alle kosten tot een maximaal bedrag, een ander geeft per m² af te koppelen dakoppervlak. Vraag het na bij je gemeente en waterschap. Ook voor de eisen voor een subsidie is het goed om contact op te nemen. Zo mag je bij de een pas opdracht geven na akkoord voor de subsidie en bij de ander mag dat al voor akkoord. Mogelijk dat het rijk binnenkort ook met een nationale subsidie komt, laten we het hopen zodat we echt een stap voorwaarts kunnen zetten in het duurzaam omgaan met water. De voorraad zoet water is tenslotte niet oneindig. Zie ook: Subsidie opvangen regenwater Utrecht en Gelderland.
Regenwater is kostbaar, elke druppel telt!
Voor ons als mens, maar zeker ook voor de natuur. Samen kunnen we het gebruik van drinkwater verminderen en zo de natuur een handje helpen zodat wij een duurzame toekomst tegemoet gaan. Doe je mee?
Mocht je nog vragen hebben of samen een regenwatersysteem willen samenstellen, bel of mail ons gerust.